In ons vorige bericht gaf ik aan dat er voor grenswerknemers drie belangrijke zaken zijn die met internationale regelgevingen te maken hebben: sociale zekerheid, pensioenopbouw en belastingregelgeving. In deze editie wil ik de sociale zekerheid toelichten, met name bij het werken als grenswerknemer of bij het werken in twee landen tegelijk.
Werk je in je woonland Nederland? Dan is het eigenlijk heel simpel; je bent onderworpen aan de sociale regelgeving van je woonland. Je bent verplicht aangesloten bij je Nederlandse zorgverzekeraar en daardoor ben je sociaal verzekerd. Via het loon of de belastingaanslag betaal je premies volksverzekeringen, waardoor er rechten ontstaan op AOW, in bepaalde gevallen op Anw en de Wlz zorgt dat bijzondere ziektekosten betaald worden.
Woon je in Nederland en werk je in het buitenland, dan ben je verplicht verzekerd in het land waar je werkt. Werk je b.v. in België, dan moet je je als loontrekkende aansluiten bij een Belgische mutualiteit en als Belgische zelfstandige draag je sociale bijdragen af aan een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen. Gevolg is dan dat je in België verzekerd ben voor de zorg, pensioenrechten opbouwt en – belangrijk voor Nederlandse grenswerknemers – rechten opent op Belgische kinderbijslag (afhankelijk van waar je eventuele partner werkt). Tegelijkertijd bouw je in Nederland geen rechten meer op zoals b.v. AOW. Via de Nederlandse zorgverzekeraar CZ moet dan bijkomend een verdragspolis afgesloten worden om recht te hebben op Nederlandse zorg. Hiervoor betaal je geen extra premies, omdat je al premie betaalt aan je buitenlandse zorgverzekeraar. Het eigen risico blijft wel van toepassing. Eventueel kun je je, tegen extra premie(s), bijverzekeren voor aanvullende vergoedingen in Nederland; b.v. een tandartsverzekering of fysiotherapie.
Werk je in je woonland en tegelijkertijd in het buitenland? Als je meer dan 25% van je totale werktijd in je woonland werkt, dan ben je sociaal verzekerd in je woonland. Werk je 30% in je woonland Nederland en 70% in België? Dan ben je in Nederland sociaal verzekerd. Werk je 20% in Nederland en 80% in België? Dan ben je in België sociaal verzekerd. Dit is de 'normale' regelgeving en geldt dus niet voor de aangepaste regelgevingen door COVID.
Het land waar je sociaal verzekerd bent geeft een A1 verklaring af. In Nederland doet dat de Sociale Verzekeringsbank en in België de Rijksdienst Sociale Zekerheid. Met deze verklaring kun je dan aantonen dat je in het andere land dan waar je sociaal verzekerd bent, geen premies voor sociale zekerheid verschuldigd bent.
